การสกัดสารโดยการกลั่นด้วยไอน้ำ

            การสกัดโดยการกลั่นด้วยไอน้ำ (steam distillation) นิยมใช้สกัดน้ำมันหอมระเหย
ออกจากส่วนต่าง ๆ ของพืช เช่น จากกาบใบตะไคร้หอม ดอกกุหลาบ ผิวมะกรูด           ใบยูคาลิปตัส สารที่ต้องการแยกต้อง ไม่ละลายน้ำระเหยได้ง่าย ถ้ามีจุดเดือดต่ำจะแยก           ได้ดีกว่าสารที่มีจุดเดือดสูง หลักการในการสกัดคือไอน้ำช่วยทำให้น้ำมันหอมระเหย กลายเป็นไอปนออกมากับไอน้ำ และควบแน่นที่อุณหภูมิต่ำกว่าจุดเดือดของน้ำมัน    หอมระเหย ของเหลวที่กลั่นได้เป็นของเหลวที่แยกเป็น 2 ชั้น โดยมีน้ำอยู่ชั้นล่าง                             และน้ำมันหอมระเหยอยู่ชั้นบน

ภาพที่ 17 การสกัดโดยการกลั่นด้วยไอน้ำ
ที่มา : https://www.myfirstbrain.com/thaidata/image.asp?ID=1654572

          จากภาพ สกัดโดยการกลั่นด้วยไอน้ำ เป็นการสกัดสารโดยอาศัยไอน้ำ                     ให้ทำหน้าที่เป็นตัวละลายสารที่เราต้องการจะแยกออกมา ใช้แยกสารที่ระเหยง่าย                ไม่ละลายน้ำ และไม่ทำปฏิกิริยากับน้ำ เช่น การแยกสารหอมระเหยออกจากผิวมะกรูด

หลักการสกัดสาร

1. ใช้สกัดสารที่มีจุดเดือดต่ำ ระเหยง่าย และไม่ละลายน้ำ ออกจากสารที่ระเหยยาก
2. นิยมใช้สกัดน้ำมันหอมระเหย เช่น น้ำมันมะกรูด น้ำมันตะไคร้ น้ำมันยูคาลิปตัส
3. ใช้ไอน้ำเดือดเป็นตัวพาสารที่ต้องการ ออกมาในรูปของไอพร้อมกับไอน้ำ แล้วผ่านเข้าเครื่องควบแน่น เป็นของเหลว โดยน้ำมันหอมระเหยจะแยกชั้นกับน้ำ
4. แยกน้ำมันหอมระเหยออกจากน้ำโดยใช้กรวยแยก

            - การสกัดด้วยไอน้ำ เป็นวิธีทำสารให้บริสุทธิ์ และเป็นวิธีการแยกสาร     ออกจากกันวิธีหนึ่ง
- การสกัดด้วยไอน้ำ คือสารที่ต้องการต้องระเหยได้ง่าย จึงใช้ไอน้ำพาออกมาจากสารอื่นได้ การสกัดด้วยวิธีนี้ทำให้สารอินทรีย์ที่มีจุดเดือดสูง กลายเป็นไอออกมา    ที่อุณหภูมิต่ำกว่า จุดเยือกแข็งของมันเอง